Op een ochtend in juli 2022 werd ik wakker met een helder besluit: ‘ik ga stoppen met alcohol drinken.’ Het was een beslissing die al lang sluimerde, maar die ik nooit echt had durven nemen. Al vaker had ik geprobeerd om minder te gaan drinken, maar dat hield ik eigenlijk nooit lang vol. En ik had ondertussen zoveel gelezen over de relatie tussen Hashimoto-klachten en alcohol, dat ik echt vond dat ik het eens moest proberen. In ieder geval voor een tijdje. Ik zou het waarschijnlijk verschrikkelijk vinden dacht ik -‘helemaal geen alcohol, zo saai!’-, maar voor mijn gezondheid was het misschien wel echt de moeite waard. Nou, dat tijdje duurt nu al bijna 2 jaar. En het bevalt me ontzettend goed.
Op Instagram plaatste ik afgelopen week een story met de vraag of ik hier een blog over zou schrijven. Ik twijfelde namelijk, omdat het nogal kwetsbaar voelt om het hierover te hebben. En ik wist ook niet goed of mensen dit interessant vonden. Maar die laatste twijfel was duidelijk ongegrond. Er werd volop gereageerd en ik heb heel veel vragen binnengekregen. Ik zal in dit blog mijn eigen ervaring delen en al jullie vragen beantwoorden. Het is daarom wel een vrij lange blog geworden voor mijn doen, maar vol informatie over mijn eigen ervaring, achtergrondinformatie én tips.
Inhoudsopgave
Van wijnproever naar geheelonthouder: hoe ik stopte met alcohol drinken
De mensen die mij al wat langer kennen, weten dat ik nogal dol was op alcohol. De verbazing is dan ook vaak groot als ze horen dat uitgerekend ik niet meer drink. Zo was (en ben) ik regelmatig in kroegen te vinden – ik hou wel van een feestje. En ik heb jarenlang van wijn mijn werk gemaakt; jarenlang werkte ik in een wijnhandel en een wijncafé. Wijn ruiken, proeven, er moeilijk bij kijken en dan diepzinnige dingen over de smaken zeggen en de afdronk – heerlijk vind ik dat om te doen! Uren kon ik lezen, praten en nadenken over wijnen. Nu ik dit zo opschrijf, merk ik dat ik wel een beetje een steek voel, omdat ik deze grote hobby achter me heb gelaten.
Een beetje lacherig werd ik dan ook toen ik voor de eerste keer het advies kreeg om te stoppen met alcohol drinken. Dat advies kreeg ik van een diëtist, die me heel goed de relatie uitlegde tussen alcohol en PMS (premenstrueel syndroom), waar ik destijds veel last van had. Maar dit heeft wel een zaadje bij me geplant. En steeds meer begon ik te lezen over de relatie tussen alcohol, hormonen en Hashimoto in het bijzonder. En steeds meer raakte ik ervan overtuigd dat deze diëtist misschien toch wel eens gelijk kon hebben.
In eerste instantie probeerde ik minder te drinken, want dat zou ook al een groot positief effect kunnen hebben. Alleen dat lukte me niet goed. Eerst probeerde ik me te beperken tot het drinken van alcohol in het weekend. Maar al snel kwamen er momenten die in een grijs gebied zaten. Want hoe zat dat dan met die borrel op vrijdag na werk? En als die meetelde voor het weekend, dan was de donderdagmiddagborrel toch ook mogelijk, zeker als ik de vrijdag vrij was? En kon ik niet ook dinsdagavond dan een biertje doen na de tennistraining? Dan zou ik het weekend erna wel niet drinken. Ik was constant met mezelf in onderhandeling en de regels die ik voor mezelf had opgesteld werden steeds vager en daarmee moeilijker te volgen. Dit gold ook voor andere regels die ik verzon, zoals maximaal 2 drankjes per avond. En daarbij kwam ook nog de wetenschap dat minder drinken een positief effect zou hebben, maar dat helemaal niet meer drinken pas echt goed zou helpen.
Tot ik dus op een ochtend wakker werd en ik ineens besloot dat ik gestopt was met alcohol drinken. Sindsdien heb ik eigenlijk niet meer gedronken. Op een enkel slokje na, wanneer er echt een lekkere wijn wordt geschonken. Dan wil ik het toch even proeven, maar daar laat ik het dan ook bij. En af en toe gaat er wat alcohol door mijn eten – omdat een groot deel dan verdwijnt en je per portie maar heel weinig binnen krijgt. En omdat er met deze regel eigenlijk niet te onderhandelen valt, vind ik het veel makkelijker om vol te houden. Ondertussen gaat het eigenlijk als vanzelf. En wat ik niet had verwacht, ik mis het ook helemaal niet. Ik heb andere onderwerpen gevonden om me in te verdiepen en andere smaken om helemaal los op te gaan. Ook mis ik het gevoel dat alcohol me gaf helemaal niet en zijn mijn feestjes niet minder leuk geworden. Ik ben helemaal blij zo.
Relatie tussen alcohol en Hashimoto
Ik zal kort en helder uitleggen hoe stoppen met alcohol kan bijdragen aan het verminderen van Hashimoto-klachten. Het belangrijkste is dat alcohol een negatief effect heeft op je lever en darmen. Twee organen die cruciaal zijn voor iedereen, maar voor mensen met Hashimoto in het bijzonder. Daarnaast heeft alcohol ook een negatief effect op je slaap en algehele stressverwerking, ook zaken die voor mensen met Hashimoto heel belangrijk zijn.
Lever
Laten we beginnen bij de lever. Je lever is verantwoordelijk voor veel belangrijke processen in ons lichaam. Het is het belangrijkste orgaan waar het inactieve schildklierhormoon T4 naar het actieve hormoon T3 wordt omgezet. Je hebt voldoende T3 nodig om je lichaam goed te laten werken en voldoende energie te hebben in al je cellen. Wanneer deze omzetting niet goed verloopt, maakt je lichaam niet optimaal gebruik van de T4 die zich in het lichaam bevindt (gemaakt door de schildklier of ingenomen in de vorm van schildkliermedicatie) en kan je last krijgen van symptomen die gelijk zijn aan een traag werkende schildklier. Naast het omzetten van je schildklierhormonen speelt je lever ook een cruciale rol bij het in balans houden van andere hormonen in het lichaam, zoals oestrogenen. En omdat alle hormonen in ons lichaam met elkaar in verband staan, zijn ook deze processen cruciaal voor het omgaan van je lichaam met Hashimoto en een traag werkende schildklier. Naast je hormoonhuishouding is je lever ook verantwoordelijk voor het onschadelijk maken van gifstoffen in je lichaam en je bloed te zuiveren. Wanneer je alcohol drinkt (voor je lichaam een zeer giftige stof) wordt het de nummer 1 prioriteit van je lever om deze stof onschadelijk te maken. Alle andere processen worden dan op een lager pitje gezet. Niet handig dus als je van je Hashimoto-klachten af wil! Als je overmatig drinkt kan de lever ook beschadigd raken en in het geheel minder goed gaan werken.
Darmen
Dan de darmen. De darmen zijn ook om meerdere redenen zeer belangrijk voor mensen met Hashimoto. Ten eerste, omdat ook in de darmen een omzetting van het inactieve schildklierhormoon T4 naar het actieve hormoon T3 wordt omgezet. Ten tweede, omdat een goed werkende darmwand ervoor kan zorgen dat er geen laagdrempelige ontstekingen zijn in het lichaam en er geen auto-immuunreacties optreden. Daarmee wordt verdere schade aan de schildklier, als er sprake is van de auto-immuunziekte Hashimoto, voorkomen. Ook zorgt het voorkomen van ontstekingen en immuunreacties in het lichaam ervoor dat alles in het lichaam beter werkt en je minder last zal hebben van Hashimoto-klachten. Lees hier meer over het belang van een gezonde darmwand bij Hashimoto. Ten derde zijn gezonde darmen cruciaal voor het goed opnemen van voedingsstoffen uit voeding. Dit is extra belangrijk voor mensen met Hashimoto, omdat er nogal eens sprake is van tekorten, ondanks een voedzaam dieet. Alcohol verstoort de werking van de darmen op verschillende manieren. Het verstoort de balans in de darmflora, het zorgt ervoor dat de darmwand doorlaatbaarder wordt en er kunnen ontstekingen in de darmen ontstaan. Daarom heeft alcohol dus een negatief effect op de darmen en daarmee kan het een negatief effect hebben op je Hashimoto-klachten.
Slaap en ontspanning
Goede slaap en algehele ontspanning zijn cruciaal om je lichaam in staat te stellen zo min mogelijk last te hebben van een trage schildklier/Hashimoto. Als je meer over deze relatie wil leren, dan raad ik je de cursus Boost je Schildkliergezondheid van Vera Kamphorst aan, die hier uitgebreid op ingaat (sowieso ben ik een groot fan van al het werk van Vera!). Alcohol doet dit echter geen goed. Ondanks dat je met een glaasje op wel een gevoel van ontspanning krijgt en sneller in slaap valt. Het blijkt dat de slaapkwaliteit al bij een enkel drankje minder is. De slaap wordt vaak onrustiger, je wordt vaker tussendoor wakker en de REM slaap (de slaap waarbij je echt uitrust) is korter. Ook is je lichaam met alcohol minder goed in het afbreken van stress in je lichaam, waardoor op langere termijn het juist moelijker wordt om te ontspannen en stress zich kan opbouwen.
Conclusie Hashimoto en alcohol
Kortom, alcohol heeft een negatief effect op je lichaam en kan je Hashimoto restklachten mede in stand houden of verergeren. Afhankelijk van hoe je je voelt kan het dus verstandig zijn om alcohol te laten staan. Heb je last van van klachten zoals vermoeidheid, brain fog en toenemend gewicht, dan kan je het stoppen met alcohol tijdelijk uitproberen om te zien wat voor een effect het op je heeft en daarna besluiten of het voor jou de moeite waard is. Is helemaal stoppen een brug te ver? Het helpt ook al als je minder alcohol drinkt. Want ondanks dat geen alcohol het beste is voor je lichaam, is elk drankje dat je minder drinkt een vooruitgang. Je moet dat alleen wel kunnen, en niet zoals ik de regels steeds verder oprekken.
Wat ik merkte van stoppen met alcohol drinken
Goed, dit was de theorie. Maar veel mensen vroegen zich af wat ik persoonlijk merkte van het stoppen met alcohol drinken. Verschillende dingen. Komen ze:
Beter slapen. Ik ben af van de woelige nachten na het drinken van alcohol. Maar ook de andere nachten zijn erop vooruit gegaan. Ik slaap dieper en rustiger. Ik word nog steeds af en toe ’s nachts wakker, maar op een veel relaxtere manier en ik val daarna weer sneller en rustiger in slaap.
Geen katers. Zeker met een vriend die nog wel geregeld met een kater wakker wordt, merk ik het verschil. Na een avondje samen op pad, kan ik de volgende dag gewoon weer mijn ding doen. En hoe ouder we worden, hoe langer de katers duren. Het is heerlijk om hier niet meer door gehinderd te worden. Ik hou hierdoor zoveel meer energie en tijd over voor andere leuke dingen.
Gezonder eten. Dit hangt samen met geen katers hebben en niet meer aangeschoten/dronken zijn. Het drinken van alcohol zorgde er altijd voor dat ik meer zin kreeg in een vette hap (zoutjes en gefrituurd vooral) en veel eten. Deze trek is nu veel minder geworden, waardoor het makkelijker is om een gezond voedingspatroon vol te houden. En ik heb meer energie om gezond voor mezelf te koken.
Meer energie & minder brain fog. Nadat ik stopte met alcohol drinken merkte ik dat ik overdag meer energie over had en me helderder voelde in mijn hoofd. Zo fijn! Want met name de energie was voor mij de reden om te stoppen met alcohol drinken.
Beetje afgevallen. Hier had ik om eerlijk te zijn meer van verwacht. Toen ik stopte met alcohol drinken viel ik iets van 1-2 kilo af in de maanden die volgden. Maar het voorkwam niet dat ik in die tijd erna door een nieuwe Hashimoto flare-up weer erg aankwam. Pas toen ik later het AIP dieet ging volgen ging ik echt afvallen. Maar ik vermoed wel dat het laten staan van alcohol hier uiteindelijk toch aan heeft bijgedragen. Lees hier meer over mijn struggle en succes met afvallen.
Geen remedie tegen flare-ups. Hoewel het me veel goeds heeft gebracht, is het zonder andere aanpassingen voor mij niet voldoende gebleken om mijn Hashimoto te beteugelen. Ik ben destijds alleen begonnen met het stoppen met alcohol drinken, zonder verder mijn voeding of medicatie aan te passen. Hierna ben ik helaas nog wel erg ziek geworden, met veel hoofdpijn, aankomen in gewicht en grote vermoeidheid tot gevolg. Pas toen ik op meerdere vlakken mijn levensstijl, inclusief medicatie, ging aanpassen kreeg ik dit meer onder controle.
Gevoel van controle en trots. Vroeger was het zo de standaard om alcohol te drinken, dat het soms niet meer echt voelde als een keuze. Alsof de optie om een hele avond geen alcohol te drinken eigenlijk niet bestond. Zowel voor mijn eigen gevoel als voor je sociale omgeving. Het voelt heel krachtig dat ik dit nu heb doorbroken. Dat ik het wel of niet drinken opeens tot een keuze heb gemaakt, waar ik de volledige controle over heb. Dit klinkt misschien een beetje zweverig, maar is voor mij een belangrijk positief effect van het stoppen met alcohol drinken. Elke keer kies ik hiermee voor mezelf en mijn gezondheid. En dat voelt heel erg goed.
Hoe stop je met alcohol drinken?
Maar hoe doe je dat, stoppen met alcohol drinken? Want eerlijk, het is makkelijker gezegd dan gedaan. Hier wat tips, waarvan ik er een aantal zelf ook heb toegepast. En onthoud, het is een proces. Je hoeft het niet in een keer allemaal goed te doen.
1. Weet waarom je het doet. Zorg dat je je motivatie voor jezelf heel duidelijk hebt. Voor mij was het belangrijk dat ik goed begreep hoe alcohol mijn herstel van Hashimoto in de weg kon zitten. Hoe zwaar het voor mijn lichaam is om die gezellige wijntjes weg te werken en waarom me dat zoveel energie kostte. En om goed te bedenken dat ik dat niet meer wilde. Jouw motivatie kan natuurlijk een andere zijn. Zorg dat je die helder hebt en schrijf hem eventueel voor jezelf op.
2. Maak duidelijke regels voor jezelf. Ga je helemaal stoppen of maak je de afspraak om alleen nog maar te drinken in het weekend? Zorg dat je dit heel goed helder hebt en ook dat je nadenkt over de mogelijke grijze gebieden in je afspraak. Hoe zit het bijvoorbeeld met vrijdagen en een feestje doordeweeks? Probeer het voor je te zien en te bedenken hoe je met de situatie om wil gaan en waarom. Hoe duidelijker je dit voor jezelf hebt, hoe makkelijker het is om het na te leven. Want geloof me, anders ga je constant met jezelf in onderhandeling. En als je een beetje lijkt op mij, dan wint de alcohol die onderhandeling meestal. En ook, hoe duidelijker je dit hebt voor jezelf, hoe makkelijker het is voor je omgeving om zich erbij neer te leggen.
3. Ken je triggers. Iedereen heeft zo zijn eigen momenten waarop het heel moeilijk wordt om je gemaakte afspraken niet vol te houden. Dit kan bijvoorbeeld zijn op het moment dat er een fles champagne open gaat. Ik had het zelf vooral moeilijk als mijn vriend een wijntje nam bij het eten thuis. Mijn oplossing was om hem te vragen in het begin om even ook niet te drinken als we met zijn tweeën aan het eten waren. Na een paar weken had ik er geen last meer van. Als jij last hebt bij een champagnemoment, zorg dan bijvoorbeeld dat je een goede vervanger voor jezelf hebt klaarstaan, zoals bijvoorbeeld de Pas du Tout van Grapedistrict. Verzin voor jezelf een manier om de verleiding zo klein mogelijk te maken en betrek ook anderen hierbij.
4. Vraag om hulp. Stoppen met alcohol is voor veel mensen niet makkelijk, zeker omdat er zo’n sociaal component aan zit. Maar in het sociale kan ook een goede ondersteuning zitten! Leg uit aan mensen in je omgeving waarom je het doet en wat er voor jou lastig is. Misschien willen ze net als mijn vriend een tijdje op bepaalde momenten met je meedoen. Of je helpen herinneren aan je doelen als je het even moeilijk hebt. Of nog beter: zoek een maatje, iemand in je omgeving die ook wil stoppen of minderen met alcohol. Dat kan echt helpen!
5. Verhalen van anderen. Ik heb zelf veel gehad aan podcasts die gaan over het stoppen met alcohol drinken. Het hielp me om me minder alleen te voelen in mijn keuze. Daarnaast liet het me inzien dat het leven niet meteen saai wordt zonder alcohol (eigenlijk echt een gekke gedachte zie ik nu achteraf). En als laatste sterkte het me in mijn algehele overtuiging dat ik mijn lichaam niet meer met alcohol wilde belasten. Ik heb vooral veel gehad aan de podcasts Wat wil je drinken? en Eerlijk over alcohol.
6. Beslis niet dat je nóóit meer gaat drinken. Als je een keuze wil maken voor altijd, dan kan dat verlammend werken. Misschien doe je het een tijdje zonder alcohol en begin je later weer. Alleen de tijd zal ons het leren. Ik heb dan ook helemaal niet besloten nooit meer te drinken. Voorlopig bevalt het me goed zo en drink ik niet. Maar wie weet dat ik in de toekomst hier weer een ander besluit over zal maken. Juist door het open te laten wordt het makkelijker om het vol te houden. Dat geldt niet alleen van mij, deze tip heb ik opgepikt in de podcasts die ik hierboven heb beschreven. En merk je nu dat je meer hulp nodig hebt bij het stoppen met drinken? Er zijn online veel programma’s te vinden die je hierbij kunnen ondersteunen. Een voorbeeld hiervan is de 30 dagen ‘lekker nuchter’ challenge.
Hoe ga je om met groepsdruk en uitgaan?
Een vraag die ik veel kreeg, is hoe je het alcoholvrij zijn aanpakt in sociale omgevingen en bij het uitgaan. Omdat de meeste van ons sociale drinkers zijn, zijn dit vaak de lastigste momenten. En zeker als je het er zelf al moeilijk mee hebt, kan je zomaar zwichten als je in een café staat en je wordt gevraagd of je er toch niet gezellig nog eentje mee doet. Hierbij mijn tips en hoe ik ermee omga:
Neem de tijd om het uit te leggen. Hoe duidelijker jij jouw doel voor het niet drinken kan overbrengen, hoe makkelijker de rest zich hierbij zal neerleggen. Want al zou het niet moeten uitmaken waarom jij niet drinkt, daar denkt je sociale omgeving vaak toch anders over. Gelukkig werkt Hashimoto hierbij eens voor een keer in je voordeel. Neem de tijd om je gezelschap uit te leggen dat je problemen hebt met je gezondheid en dat slechts een enkel drankje hier al invloed op heeft. Dat het daarom voor jou heel belangrijk is om niet te drinken. Plus, dat je het fijn vindt als ze je daarin zouden helpen. Al is het niet altijd leuk om het hierover te hebben in de kroeg, het helpt wel om er in één keer vanaf te zijn. En blijven mensen zelfs na je uitleg nog pushen, rol dan vriendelijk met je ogen en begin over iets anders.
Het eerste rondje is het moeilijkst. Naar mijn ervaring is het begin het moeilijkst. Ten eerste valt het bij het eerste rondje het meeste op en heb je nog niet altijd een uitleg gegeven. En bij het eerste rondje worden je zelf opgestelde regels over het algemeen het meeste getest. Als je meteen heel duidelijk maakt wat jouw regels zijn, dan zal het bij de volgende rondjes een stuk makkelijker voor iedereen zijn om die regels meteen te accepteren. Mij helpt het heel erg om dit voor ogen te houden, zodat ik in het begin goed mijn rug recht kan houden. Even door de zure appel heen bijten, dan heb je daarna een veel makkelijkere avond én ga je niet over je eigen grenzen heen. Wat ik ook fijn vond om achter te komen, is dat hoe meer mensen drinken, hoe minder ze op anderen letten. Ik heb met vrienden in de kroeg gezeten die aangaven het zo gezellig te vinden om met zijn allen dronken te zijn. Hiermee bedoelden ze ook mij, terwijl ze de hele avond spa rood voor me hadden gehaald. Mensen denken in het begin dat het anders gaat worden, nu jij niet meer mee doet, maar in de praktijk valt dat allemaal reuze mee en hebben ze het soms zelfs niet eens meer door.
Je wordt echt niet saai of ongezellig. Dit is een verhaal dat we onszelf hebben aangepraat. Ik was hier zelf ook heilig van overtuigd: als ik zou stoppen met drinken, zou ik minder leuk zijn om mee om te gaan. Nou, niks is minder waar. De gesprekken worden om eerlijk te zijn beter (je maakt je verhaal namelijk gewoon af, vertelt niet de hele tijd hetzelfde en luistert beter). Ik vind het dansen, zingen, praten, etc. nu minstens net zo leuk als hiervoor en anderen vinden met mij chillen ook nog steeds net zo leuk. En het fijne is, ik kan me de volgende dag gewoon nog al het leuke herinneren. Dus dubbele pret. Wel word ik eerder moe als ik geen alcohol op heb en ga dus vaak eerder naar huis dan vroeger. Dat kan voor je omgeving wel wat saaier zijn, dat moet ik toegeven. Maar de tijd dat ik er wel ben, ben ik er helemaal.
Er is niks lekkers om te drinken bij het uitgaan. Dat is wel een dingetje. Want als je net als ik ook geen fan bent van toegevoegde suikers, en dus geen frisdrank drinkt, dan blijft er weinig over. Alcoholvrij bier kan meestal niet door de gluten en toegevoegde suikers (er bestaan wel Hashimoto-proof alternatieven, kijk hier eens). In alcoholvrije wijn zit meestal ook suiker en is vaak niet zo lekker (Pas du Tout is mijn favoriete uitzondering hierop, en in sommige restaurants te krijgen). Mijn go-to drankje is spa rood met een schijfje citroen. Niet heel spannend, wel lekker als je het mij vraagt. Maar mijn grootste tip is de focus te verleggen van wat je drinkt naar wat je doet en met wie je bent. Als ik in goed gezelschap ben, maakt het me eigenlijk nog maar heel weinig uit wat ik drink. Lekker drinken doe ik thuis wel, als ik uit ben wil ik vooral lol hebben. Daar gaat het natuurlijk om.
Wat drink je nog wel?
Dan de grote vraag, als je geen alcohol drinkt en geen drankjes met suikers, wat drink je dan wel?! Kijk, dit is het leuke gedeelte. Er zijn namelijk nog zoveel lekkere opties om feestelijk mee uit pakken. Meestal maak ik water met een smaakje, bijvoorbeeld water met wat schijfjes komkommer en munt. Of spa rood met wat verse sinaasappelsap. Als ik wat meer uit wil pakken, dan maak ik vaak mocktails met als basis de gemberdranken van Paulies Ginger. Hun RAW collectie is zonder toegevoegde suiker. Een ander lekker drankje vind ik een Indiase mango lassi, op basis van kokosyoghurt. Binnenkort wil ik me gaan storten op de wereld van kefir, tepaché en kombucha. Dit zijn gefermenteerde dranken, die je kan kopen en zelf kan maken (let hierbij op lage suikerwaardes). En zoals ik al schreef zijn er ook Hashimoto-proof biertjes en wijntjes op de markt. En het aanbod in alcoholvrije dranken blijft maar toenemen, neem bijvoorbeeld eens een kijkje bij de alcoholvrije slijterij World of Nix. Ik wil me in de toekomst ook nog verder verdiepen in de glutenvrije & suikervrije mogelijkheden die hier te krijgen zijn. Genoeg opties dus! Heb jij nog een tip voor me? Laat het me weten! Ik ben altijd op zoek naar leuke nieuwe smaken.
Zin gekregen in Hashimoto-proof drankjes?
